15 Ağu 2017

HITITLERDEN TÜRKIYE CUMHURIYETINE

Çorum, Çankırı, Yozgat, Pursaklar, Sincan, Keçiören gibi bir coğrafya da medeniyet kuran Hititler'e hayran olmamak elde değil.....

espri bir yana ders kitabinda ilk defa hititler konusunu isledikten sonra kafama takilan soruydu bu. yillardir da düsünürüm. misiri,iyon sehirlerini, yunan site devletlerini babili sümeri kafamda bir yere oturtabiliyordum da anadolunun göbeginde corumda bir devlet kurup asura misira kadar uzanmak akil alir gibi gelmiyordu bana. hala da gelmiyor..
bir hukukcu olarak söyleyim hitit hukuku roma hukukuna on basar lakin roma avrupada öbürü corumda olunca gözden irak olmus.
roma hukuku babanin hukukudur güclü olan her seyi alir aile babanin mali olarak görülür cocugunu öldüren baba yargilanmaz kinanmazdi da.hititte herkes yasayla bagli ve o dönem icin inanilmaz bir is yapip tazminat hukukunu kurumsallastirmislardir. o cagdaki tazminat hukuku anlayisindan cok uzaktayiz bugün bu memlekette. hakimlerin tazminat verecez diye ödleri kopuyor. ayni dönemde mezopotamyada hammurabi yasalari gecerliyken (dise dis göze göz) hititler bunlara hep para cezasi baglamislardi. cok sonra atinada gördügümüz parlementoya benzer ilk danisma meclisini(pancu) hititler kurmustur.
abd de hitit hukuku üniversitelerde okutulurken bu topraklarin cocuklarinin bundan haberi yok. ismini hatirlayamadim bir hocamiz istanbul barosu dergisinde roma hukuku ile hitit hukukunu karsilastiran ve hukuk fakültelerinde roma hukuku yerine hitit hukuku okutulmasini tavsiye eden uzunca bir makale yazmisti. gercekten hitit hukuku yaninda roma hukuku hukuk falan degil. suna cok gülmüstüm roma hukukunda , dava aciyorsun mahkeme sadece senin falandan alacakli olduguna karar veriyor o kadar. gücün yetiyorsa gidip aliyorsun devlet hic karismiyor. alabiliyorsan al diyor. roma hukuku bu kadar hukuk. alabiliyorsam zaten niye dava acayim ki ? zamanasimida 1 gün ertesi güne kalirsan talep etme hakkinda kalmiyor.
hitit devleti anadolu cografyasinda kurulmus ilk devlettir. hitilerden sonra ne garip anadolu ya dogudan ya batidan sürekli istila edilmistir. anadolu selcuklu devletini saymazsak Türkiye Cumhuriyeti kurulana kadar anadolu merkezli hicbir devlet yok. osmanli devlet olmayi trakyaya gectikten sonra basarmistir baskent edirnedir sonra istanbul. ANADOLU Fatihle birlikte imparatorluga katilir. bizim baskentimiz hala Ankara.
gariptir ota boka saldiran asurlular anadoluyu isgal etmediler ticaret kolonileri kurdular sadece. ege ve akdeniz kiyilarinda kurulan devletcikler anadolu sayilmaz hem fazla yerel hem sehir devletinden biraz halliceler.
hititlerin takdir edilesi bir tarafida her seyi arsivlemeleri. osmanlidaki vakanüvisler gibi günlük olarak her seyi kaydetmisler. hatirladigim kadari ile her yil ve yeni kral tahta gectiginde (erkek yoksa kralice tahta gecerdi) bütün bu günlükler krala okunur gecmiste ne olmus bitmis olaylar karsisinda nasil tavir alinmis tekrar hatirlatilirdi.
insan bugünkü coruma bakiyor bir de 3500 sene önceki hititlere..corum bir daha adam olmamis zaten..
gece gece hititlerde yazdik..

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder