Bugün niyetim Çandarlı Halil Paşanın katli bağlamında iktidar oyunundan bir sahne yazmaktı. Ama gazeteleri okurken gördüm ki Soner Yalçın çok kapsamlı bir yazı yazmış Çandarlı ve Halvetiler ile ilgili.Merka eden oradan ,şuradan, buradan okuyabilir.Okuyun arkadaşlar ezberci olmayın.Bilgi olmadan fikir,fikir olmadan tefekkür olmaz. Tefekkür etmeden de adam olunmaz ,insan olunmaz,mü'min hiç olunmaz.Selam ile.
Fatih Sultan Muhammet Hanın , Fatih kısmı çok parlatıldığından Muhammet Han tarafını hiç bilmiyoruz.Adeta İstanbul'un fethiyle beraber Fatih dönemi bitti gibi bir tarih algısı var.Halbuki Fatih otuz yıla yakın tahtta kalmıştır fetihten sonra.Bu kısım da otlukbeli savaşı,otranto'nun fethi gibi birkaç bilgi aktarılır geçilir.Asıl mevzu fetihten sonradır. Fatihin saltanat dönemi İmparatorluğun omurgasının inşaa edildiği dönemdir. Fatih ilk vezir katleden padişahtır,bu önemli.Hem de ne vezir! Neredeyse sultan osmanlıdan vezir çandarlıdan kuralını kazımıştır Fatih. Fatih çok adam öldürtmüş,sürdürmüş öldürmeye niyet etmiştir.Neden ?
Soner Yalçın'a göre Fatih'i Halveti - Şehzade Beyazıt kumpası öldürmüştür.Olabilir,olmayabilir de.Lakin tarikat saltanat-iktidar ilişkisi bizim ezbere bildiğimiz hikayenin aksine pekte ezberletildiği gibi değildir.
Halveti Şeyhini ,Fatihin'in İstanbul'dan sürdüğünü ve oğlu Beyazıt'ın tahta geçmesi ile İstanbul'a ve tüm ülkeye sökülmemek üzere yayıldığını (zira veli olarak anılan sultan beyazıt han bu tarikat ile fazlaca içli dışlıydı ve Fatih bundan hiç hoşlanmıyordu ve tahta Cem'in geçmesini istediği de sır değildir) Cumhuriyet döneminde bile açık kalabilen bir tarikat olduğunu ve iktidarla pek sıkı fıkı olduğunu da bir kenara yazalım. Belki lazım olur.
Çandarlı Halil Paşanın katli son derece pragmatist ve devlet-i osmani için de gerekli bir cinayettir.Bu cinayetle birlikte başlatılan temizleme hareketi ile Çandarlı ailesi (iktidarı yani padişahı tehdit edebilecek bir gücü vardı) devletten silinmiştir.Devlet şerik kabul etmez.
Kıssadan hisse..
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder